Herinner je je doop
Op het Paasfeest mag in de Ontmoetingskerk een klein mensje worden gedoopt. De kinderdoop illustreert dat God onvoorwaardelijk kiest voor ons. Lang voordat wij, aarzelend vaak, kiezen voor Hem.
In de beginjaren van de kerk werden vooral volwassenen gedoopt. Zij kozen er bewust voor om een nieuwe weg te gaan en Jezus te volgen. Vaak was er een groep dopelingen. En meestal vond hun doop plaats op het Paasfeest. Na een periode van geloofsonderricht of catechese. En na veertig dagen van vasten en veel bidden en extra gefocust zijn op de weg van Jezus. Zij wasten zich ook niet in die vastenperiode. En in de laatste nacht voor hun doop, de nacht van Pasen, kwamen zij al samen om uit de Bijbel te lezen, te bidden en te wachten op de nieuwe morgen en hun nieuwe leven met Christus.
Het moet een zeer indrukwekkende en emotionele ervaring zijn geweest: na die intensieve voorbereidingstijd in de vroege ochtend van Pasen gedoopt worden. De dopelingen werden ondergedompeld en letterlijk schoongespoeld in een bassin of een rivier. Daarna kwamen zij als herboren uit het water. Alsof zij op dit Paasfeest als Christus zelf opstonden als nieuwe mensen.
Wie als pasgeborene wordt gedoopt kan zich dat moment niet herinneren. In onze eerste levensjaren maken onze hersens nog geen bewuste herinneringen aan. Toch een beetje jammer. Zou onze doop niet veel meer betekenis voor ons hebben als wij die bewust hadden meegemaakt?
Maar daar heeft de kerk iets op gevonden. Tijdens de Paaswakeviering op de grens van de Veertigdagentijd en Pasen worden wij uitgenodigd om onze doop te gedenken.
De Paaswake is een overblijfsel van die nacht van waken die voorafging aan de doop van de vroege christenen. Toen steeds meer kinderen werden gedoopt, verloor de Paasnacht aan betekenis. Toch besloot de kerk om er iets van te bewaren: één uur in plaats van een hele nacht. Uur waarin iedereen in de kerk o.a. wordt uitgenodigd om stil te staan bij haar eigen doop.
De herinnering aan de doop wordt ingeleid met het gezamenlijk belijden van het gedeelde geloof in Vader, Zoon en Geest. Daarna neemt in katholieke kerken de dienstdoende priester een wijwaterkwast en sprenkelt daarmee water uit het doopvont uit over de hele goegemeente. Maar in onze kerk is het inmiddels een gebruik dat iedereen persoonlijk naar voren komt en haar hand opent. Dan tekent de voorganger met water uit doopvont in die geopende hand een kruisje. Daarbij klinken de woorden: “Herinner je je doop, dat je naam geschreven staat in de palm van Gods hand” (formulering gebaseerd op Jesaja 49:16).
Voor mij als voorganger is het een kippenvelmoment om dat waterkruisje in de hand van een gemeentelid te mogen tekenen. Het is een bijna intiem gebaar. Het verbeeldt de intieme band van God met zijn kinderen, band die bezegeld is door de doop.
Voor mij persoonlijk is het een kippenvelmoment als één van de kerkenraadsleden een waterkruisje in mijn hand tekent. Ik denk dan aan mijn ouders en aan hoe zij mij ooit naar het grote koperen doopvont in de kerk van mijn jeugd brachten. Ik ervaar dan even hun hoop en hun vertrouwen dat God op mijn levensweg met mij zou meegaan. Op dat moment krijgt wat ik mij persoonlijk niet kan herinneren toch een plek in mijn geheugen. En daar wordt het een bron waar ik onderweg door het leven uit kan putten.
Apostel Paulus verbindt de doop met het Paasfeest. Hij schrijft: “De doop laat zien dat wij bij Jezus Christus horen. Door onze doop zijn we eigenlijk samen met Hem gestorven en begraven. En door onze doop leven wij nu als nieuwe mensen. Want Christus leeft!” (Romeinen 6:3-4, Bijbel in Gewone Taal).
Onze doop en het Paasfeest vertellen hetzelfde verhaal: dat onze God zich voor het leven en door de dood heen met ons heeft willen verbinden. De doopherinnering in de Paaswake brengt die mooie boodschap met een intiem gebaar voor mij tot leven.
Ik nodig u allemaal uit om ook eens de Paaswakeviering mee te maken: echt een bijzonder moment. En ik hoop dat u er ook bij bent tijdens de andere vieringen in de Stille Week. En natuurlijk vooral op Paasmorgen: als er gedoopt wordt in de Ontmoetingskerk, als wij zullen vieren dat Christus leeft met ons en dat wij mogen leven met Hem!
Ik wens u allen inspirerende Paasdagen toe!
dominee Willem Biesheuvel
Geplaatst: 3 april 2023