Leeg worden
De Bijbel vertelt dat mijn Werkgever zelf ooit is begonnen met vrij nemen. En van al zijn medearbeiders verwacht dat ze zijn voorbeeld volgen.
In Genesis 2 lezen we: “Op de zevende dag had God zijn werk voltooid. Op die dag rustte Hij van het werk dat Hij gedaan had.” En in Exodus 20: “De zevende dag is een rustdag gewijd aan de HEER, uw God. Dan mag u niet werken.”
Bijbelgeleerden menen dat het scheppingsverhaal naar een climax toewerkt. Niet het licht, Gods eerste schepping, is het hoogtepunt van zijn arbeid. Ook niet het nieuwe leven. Zijn laatste werkstuk, de mens, evenmin.
Waar God naartoe werkt: die vrije dag.
Gods bedoeling komt volgens de Bijbel het meest aan het licht niet als Hij bezig is, maar als Hij uitrust. En dat geldt ook voor de naar zijn beeld geschapen mens. Wij mogen zijn medescheppers zijn. Toch is onze diepste bestemming niet om te werken maar om níet te werken.
Natuurlijk moet een mens werken. En door te werken maken wij zichtbaar welke bijzondere gaven wij allemaal van onze Schepper hebben gekregen.
Maar volgens de Bijbel is werken niet het belangrijkste. Rust, vakantie geeft nog meer waarde aan ons bestaan dan onze arbeid.
Ons woord vakantie is ontstaan uit een Latijns woord: vacare. Het betekent letterlijk: leeg worden.
In de kloostertraditie is vacare een geestelijke oefening. Vacare is daar: proberen om hoofd en hart zoveel mogelijk leeg te maken. Om daarin ruimte te maken voor God. Om daarin ruimte te maken voor verwondering. Over alle bijzondere mensen die de Schepper op je weg brengt. Over alle andere prachtige dingen die Hij gemaakt heeft.
Het woord vacare helpt ons verstaan waarom de Bijbel de vrije dag “heilig” noemt en alle werkdagen niet.
Het voelt goed om te kunnen bijdragen aan maatschappij en kerk. Door te werken bewijzen wij wat wij waard zijn.
Maar volgens de Bijbel wordt de ware rijkdom van het leven ons gratis en voor niks aangereikt.
Die schat bestaat uit alles wat de Schepper ons geeft aan liefde, in de mensen en schepselen om ons heen.
Maar zolang ons hoofd vol is van alles wat wij nog moeten doen, hebben wij geen oog voor die overvloed. Hoe rijk wij zijn dringt pas tot ons door als wij eerst leeg worden.
Onze ziel, las ik ergens, is als het lege binnenste van een viool. Die leegte vertaalt de strijkbewegingen van de violist in de prachtigste klanken. Ook onze bestemming, las ik, is om de rijkdom van de schepping te laten weerklinken.
Volgens het scheppingsverhaal werkt de Schepper toe naar een dag van ledigheid. Een dag van open staan voor al zijn schepselen, al zijn mensenkinderen. Gods daden zijn volgens de Bijbel groot. Maar van nog meer waarde is het dat Hij zijn hart wil leeg maken voor ons. Daaruit spreekt dat Hij zich rijk voelt met ons. Daardoor krijgt ons bestaan waarde.
Evenzo is het waardevol als mensen iets voor elkaar doen. Maar nog waardevoller is het als wij ons hart werkelijk voor een ander vrijmaken. Dan geven wij waarde aan elkaars bestaan.
Vakantie als een tijd van leeg worden. En weer vol worden van het wonder van het leven. Mooi beroep heb ik eigenlijk. Zelfs als ik niks doe ben ik nog bezig met de opdracht van mijn Werkgever!
Misschien gaat u deze zomer op reis. Misschien blijft u thuis. Waar dan ook wens ik u momenten van vakantie, vacare toe. Tijd van leeg worden en vol stromen met verwondering!
dominee Willem Biesheuvel
Geplaatst: 18 juni 2018
Het thema van het seizoen 2018 – 2018 is ‘Een goed gesprek’. Met de voorbereidingsgroep is weer een mooi programma in elkaar gezet. Alvast een tipje van de sluier:
Op woensdagavond….